Czwartek, 19.01.2012, Godz. 18.00, Wstęp Wolny
Miejsce: Galeria Azjatycka, Freta 5, Warszawa
Opis spotkania
Pierwsze
spotkanie poświęcone będzie dwóm dalangom – gwiazdom dzisiejszego wayangu. Po
krótkim wprowadzeniu, przybliżającym historię i specyfikę teatru wayang kulit
przyjrzymy się zmianom, jakie zaszły w ostatnich dwóch dekadach.
Od
połowy lat osiemdziesiątych rozpoczął się okres gwałtownego rozwoju wayangu,
nazywany często czasem „nowszych innowacji”. Wtedy to zaczęto wprowadzać i
wykorzystywać elementy kung-fu w scenach walk, elity i konwencja stały się
obiektem kpin, do instrumentów muzycznych towarzyszących spektaklom dołączył
keyboard czy gitara elektryczna, a pojedynczą lampę oświetlającą lalki
zastąpiło kolorowe, dyskotekowe oświetlenie. Z czasem innowacje te stały się
nowym standardem.
Na początku lat dziewięćdziesiątych
na scenę wayangu wkracza młody dalang: Ki
Enthus Susmono. Wayang Susmono od początku odróżniał się od teatru
pochodzącego z Jawy Środkowej. Często pozostający w konflikcie z bardziej
konserwatywnymi twórcami, Susmono należy do pokolenia wprowadzającego do wayangu
radykalne zmiany estetyczne, ale też reformującego rolę dalanga.
Dzisiaj Ki Enthus Susmono, w świecie
dalangów, jest gwiazdę porównywalną do Madonny. Krytycy zdążyli mu już nadać
przydomek „superstar”, jednocześnie z pewnym przekąsem nazywając go „crazy”,
komentując w ten sposób jego zachowanie w czasie spektakli i niekonwencjonalny
sposób animowania lalek.
Dalang Ki Catur „Benyek” Kuncoro dla wielu krytyków jest przykładem nowego
typu dalanga superstar, artysty totalnego, który pisze, reżyseruje, projektuje
lalki i tworzy nowe rodzaje wayangu, nie zapominając przy tym, że celem
nadrzędnym jest stworzenie narzędzi do dyskusji o problemach istotnych dla
współczesnego społeczeństwa. Jest twórcą takich teatrów jak Wayang Republik,
opowiadający o początkach niepodległej Indonezji; Wayang Bocor, który powstał
we współpracy z artystą plastykiem Eko Nugroho; Pixel Wayang dla najmłodszych
widzów, chcących poznać lepiej Ramajanę czy wreszcie Wayang Hip Hop, łączący w
sobie tradycyjne formy z hip-hopową muzyką i teledyskową oprawą.