Wtorek, 18.09, g.18.00 Galeria Azjatycka, Freta 5, Warszawa, WSTĘP WOLNY
Spotkanie z cyklu "Etniczne inspiracje", który towarzyszy obecnej wystawie "Biżuteria etniczna Afganistanu ze zbiorów Muzeum Azji i Pacyfiku w Warszawie"
PLEMIONA GÓRSKIE ZŁOTEGO TRÓJKĄTA.
RĘKODZIEŁA TRADYCYJNE - ORNAMENTYKA, SYMBOLIKA I WSPÓŁCZESNE ZASTOSOWANIE
Rząd Tajlandii wyodrębnił niegdyś sześć głównych grup plemiennych, określając je mianem chao khao, co można przetłumaczyć jako ‘ludzie z gór’. Górskie plemiona, do których należą Karenowie, Hmongowie, Akha, Lisu, Lahu i Mien, znacząco różnią się nie tylko od Tajów, ale także od siebie nawzajem. Owe różnice dotyczą m.in. wierzeń, języka, pochodzenia i historii, obyczajów, a także sztuki plemiennej. Odmienne są więc stroje etniczne, ornamentyka, odmienna też i symbolika. Wszystko to określa tożsamość społeczności oraz każdego jej członka z osobna. Trafiając do miast, miasteczek i osad rozsianych po północnej Tajlandii (choć nie tylko; plemiona górskie zajmują cały region zwany wdzięcznie Złotym Trójkątem*), widujemy często reprezentantów powyższych grup. Przykładem kobiety Akha, słynące z niebanalnych, strojnych nakryć głowy, Karen Padong, których wizerunki, za sprawą oryginalnej, ciężkiej biżuterii, widnieją na tysiącach pocztówek, stanowiąc niejako produkt sztandarowy sfery turystycznej regionu, bądź stare kobiety tworzące misterne Paj Ntaub Dab Neeg, haftowane kroniki wydarzeń, kojarzone przez turystów jako li tylko urocze patchworki ze scenkami sielskiego życia Hmongów. Tymczasem pod warstwą estetyczną, skrywa się ogromne bogactwo symbolu, wiodącego do świata przeżyć, zwyczajów, istotnych wydarzeń z życia plemion, odkrywającego niezwykle umiejętności ludzi żyjących nadal w chatkach krytych strzechą. Każdy kwiat, ptaki, spirala wybita na srebrnej blaszce, geometryczna mozaika bądź abstrakcja w płomienistych barwach ma swoje konkretne znaczenie i jasny przekaz. W przypadku rękodzieła współczesnego, przekaz ten odczytać można także jako rodzaj tęsknoty do tradycji. Tradycji, która w wielu przypadkach odchodzi już do lamusa.
Zapraszam w podróż do świata znaczeń, wyrafinowanej ornamentyki, wspaniałych przykładów rzemiosł tradycyjnych, ujętych w formę biżuterii plemiennej oraz strojów etnicznych, gromadzonych podczas podróży. Na ich przykładzie przybliżę także projekty kulturowe, mające na celu zapobieganie wyginięciu rzemiosł tradycyjnych, a także projekty, dzięki którym rzemiosła udało się wskrzesić.
Felicja Bilska
*Złoty Trójkąt – obszar słynący niegdyś z upraw składnika opium, obejmujący regiony górzyste północnych Tajlandii oraz Laosu, a także część Wietnamu, Birmy oraz prowincji chińskiej Yunnan.
Spotkanie z cyklu "Etniczne inspiracje", który towarzyszy obecnej wystawie "Biżuteria etniczna Afganistanu ze zbiorów Muzeum Azji i Pacyfiku w Warszawie"
PLEMIONA GÓRSKIE ZŁOTEGO TRÓJKĄTA.
RĘKODZIEŁA TRADYCYJNE - ORNAMENTYKA, SYMBOLIKA I WSPÓŁCZESNE ZASTOSOWANIE
Rząd Tajlandii wyodrębnił niegdyś sześć głównych grup plemiennych, określając je mianem chao khao, co można przetłumaczyć jako ‘ludzie z gór’. Górskie plemiona, do których należą Karenowie, Hmongowie, Akha, Lisu, Lahu i Mien, znacząco różnią się nie tylko od Tajów, ale także od siebie nawzajem. Owe różnice dotyczą m.in. wierzeń, języka, pochodzenia i historii, obyczajów, a także sztuki plemiennej. Odmienne są więc stroje etniczne, ornamentyka, odmienna też i symbolika. Wszystko to określa tożsamość społeczności oraz każdego jej członka z osobna. Trafiając do miast, miasteczek i osad rozsianych po północnej Tajlandii (choć nie tylko; plemiona górskie zajmują cały region zwany wdzięcznie Złotym Trójkątem*), widujemy często reprezentantów powyższych grup. Przykładem kobiety Akha, słynące z niebanalnych, strojnych nakryć głowy, Karen Padong, których wizerunki, za sprawą oryginalnej, ciężkiej biżuterii, widnieją na tysiącach pocztówek, stanowiąc niejako produkt sztandarowy sfery turystycznej regionu, bądź stare kobiety tworzące misterne Paj Ntaub Dab Neeg, haftowane kroniki wydarzeń, kojarzone przez turystów jako li tylko urocze patchworki ze scenkami sielskiego życia Hmongów. Tymczasem pod warstwą estetyczną, skrywa się ogromne bogactwo symbolu, wiodącego do świata przeżyć, zwyczajów, istotnych wydarzeń z życia plemion, odkrywającego niezwykle umiejętności ludzi żyjących nadal w chatkach krytych strzechą. Każdy kwiat, ptaki, spirala wybita na srebrnej blaszce, geometryczna mozaika bądź abstrakcja w płomienistych barwach ma swoje konkretne znaczenie i jasny przekaz. W przypadku rękodzieła współczesnego, przekaz ten odczytać można także jako rodzaj tęsknoty do tradycji. Tradycji, która w wielu przypadkach odchodzi już do lamusa.
Zapraszam w podróż do świata znaczeń, wyrafinowanej ornamentyki, wspaniałych przykładów rzemiosł tradycyjnych, ujętych w formę biżuterii plemiennej oraz strojów etnicznych, gromadzonych podczas podróży. Na ich przykładzie przybliżę także projekty kulturowe, mające na celu zapobieganie wyginięciu rzemiosł tradycyjnych, a także projekty, dzięki którym rzemiosła udało się wskrzesić.
Felicja Bilska
*Złoty Trójkąt – obszar słynący niegdyś z upraw składnika opium, obejmujący regiony górzyste północnych Tajlandii oraz Laosu, a także część Wietnamu, Birmy oraz prowincji chińskiej Yunnan.